Na całym świecie rozwinęły się różne tradycje pogrzebowe. Wynika to z rozmaitych wierzeń ludzi. Każda religia posiada własne obrzędy i sposoby żegnania zmarłych.
Uzależnione są one zarówno od wierzeń jak i od stopnia zamożności społeczeństw. W wielu państwach istnieją silnie zakorzenione tradycje, których pomimo licznych sprzeciwów od świata nie udaje się wyplenić, ponieważ stanowią one element niezachwianej wiary ludzi w danym regionie.
Na przełomie wieków znajdziemy na świecie wiele najróżniejszych nagrobków, które wystawiane były zarówno zwykłym ludziom jak i władcą czy możnym z różnych krajów. Niektóre dzisiaj stanowią atrakcje turystyczne, inne są mniej znane jednak gdy trafimy na nie przechadzając się po obcym kraju zachwycą nas swoim pięknem i kunsztem wykonania.
Egipskie piramidy
Stanowią chyba jedne z najbardziej monumentalnych i najlepiej zapamiętanych przez świat form nagrobków. Wystawiane były wielkim faraonom. Powstawały z wielkich głazów o ogromnej wadze. Pamiętajmy, że w czasach starożytnych ludzie nie posiadali mechanicznych dźwigów, wszystko wykonywali ręcznie. Stworzenie takich piramid przez egipskich niewolników po dzień dzisiejszy wydaje się być niezwykłym fenomenem. Zaskakujące jest również to co znajdujemy w ich wnętrzu. Niezwykle bogate wyposażenie. Znajdziemy tu wszystkie niezbędne przedmioty codziennego użytku, zgromadzone ogromne bogactwa, jak również np. figury sług, którzy mieli być pomocni swemu panu po śmieci. Jedną z najważniejszych rzeczy jest oczywiście mumia czyli zmumifikowane zwłoki człowieka, dla którego powstał ten niezwykły grobowiec.
Mauzoleum
Przykłady takich budowli znajdujemy na całym świecie. Stanowią one grobowiec w formie monumentalnej. Posiadają niezwykle bogate wyposażenie architektoniczne. Nie w każdym istniejącym mauzoleum spoczywa osoba, dla której ono powstało. Istnieją również takie, które stanowią jedynie miejsce symbolicznej czci, niejako pomnikiem wystawionym dla konkretnej osoby. Pierwszym mauzoleum jakie znamy jest powstałe w IV w. p.n.e. dla króla Mauzolosa w Helikarnasie. Od jego imienia nazywane były późniejsze budowle wzorowane na powstałym dla niego grobowcu. Wśród lepiej znanych mauzoleów wymienić należy : Tadź Mahal w Indiach, Tadź Mahal w Indiach czy Mauzoleum Lincolna w Waszyngtonie.
Krypty i katakumby
Najczęściej znajdują się w podziemiach kościołów. Niektóre na dzień dzisiejszy pozostają już puste i przestały pełnić swoje pierwotne funkcje, w innych natomiast nadal składne są ciała zmarłych duchownych związanych z daną parafią. W niektórych miejscach możliwe jest ich zwiedzanie. Krypty znajdują się np. pod Zamkiem na Wawelu, znajdują się w nich mogiły osób ważnych dla państwa polskiego. Znane są również krypty w Watykanie. Zgodnie z wiarą złożone zostały tam szczątki św. Piotra. Obecnie chowa się tam kolejnych urzędujących na przestrzeni lat papieży.
Nagrobki dla zwierząt
Jeśli wymienia się nietypowe nagrobki na świecie nie sposób nie wspomnieć o tych znajdujących się na cmentarzach dla zwierząt. Są one wykonywane najczęściej na specjalne zamówienie właściciela czworonoga. Ich wygląd przypomina nieco zmniejszony nagrobek ludzki lub SA uformowane w odpowiednie „zwierzęcy” kształt. Umieszcza się na nich adnotacje dotyczące nieżyjących już pupili, ich imiona i daty życia lub ilość lat. Wywołują na świecie mieszane uczucia i emocje. Jedni ludzie nie widzą celu w celebrowaniu pochówku zwierząt i tworzeniu dla nich specjalnych cmentarzy, inny natomiast przekonują że takich miejsc wciąż jest za mało.
Nagrobki na polskich cmentarzach
Obecnie większość nagrobków na polskich cmentarzach wykonana jest z granitu. Decydujemy się na różne barwy. Najpowszechniejsze są jednak ciemniejsze kamienie oraz grafit. Płyty wycinane są dość klasycznie, kształty nie są wymyślne, raczej proste. Bardzo często decydujemy się na rabatę, która umożliwi nam posadzenie kwiatów, wazon oraz podstawkę pod świeczki wykonaną z tego samego kamienia. W ostatnich latach bardzo modne stało się nanoszenie wizerunków zmarłych lub elementów ozdobnych na płytę metodą piaskowania. W Polsce częste są nawiązania na grobach do religii chrześcijańskiej, która stanowi tu dominujące wyznanie.
Nagrobki w USA
Jak zapewne większość osób zauważyła na licznych filmach, które docierają do nas zza oceanu, cmentarze w Stanach wyglądają inaczej niż te, które znamy. Najczęściej składają się jedynie z dość masywnej pionowej płyty lub w ogóle niewielkiej tabliczki umieszczonej na podłożu. Umożliwia to dokładniejsze dbanie o teren, który przypomina nieco park , gdyż wszystko wokół obsiane jest trawą. Dzięki umieszczaniu na grobach jedynie płyt osoby zarządzające cmentarzem mają możliwość chociażby swobodnego koszenia trawy. Plus jest w takich nagrobkach z całą pewnością dla rodziny zmarłego, gdyż wykonanie takiego nagrobka będzie znacznie tańsze niż takiego jaki dominuje w Polsce.
Nagrobki żydowskie
Na przestrzeni wieków nagrobki żydowskie przybierały najróżniejsze formy. Początkowo były to ułożone stosy kamieni. Następnie pojawiły się układane na mogile pojedyncze, duże kamienie bielone. W późniejszy okresach pojawiły się groby kute w skale, groby jaskiniowe aż do monumentalnych grobowców jakie możemy do dnia dzisiejszego podziwiać w Dolinie Cedronu w Jerozolimie. Tradycja żydowska nakazywała oznaczanie grobów. Miało to uchronić kapłanów, przed nieczystością, która mogła zostać wywołana nieumyślnym wejściem na teren cmentarza lub chodzeniem po ziemi w której pochowani zostali ludzie. Na nagrobkach Żydów umieszcza się zazwyczaj uniwersalne symbole związane z ta religią – menora oraz gwiazda Dawida.
Nagrobki rosyjskich gangsterów
W latach 90. Członkowie rosyjskich rodzin mafijnych praktykowali trend wśród nagrobków, którego zadaniem było ukazanie skali zdobytego bogactwa nawet po śmierci. Taki rodzaj nagrobków spotykamy w różnych miasteczkach na terenie Rosji, Ukrainy oraz w wielu byłych republikach radzieckich. Mafiozi byli przedstawiani na ogromnych kamiennych płytach. Umieszczano na nich pełen ich portret, łącznie z licznymi bogactwami do nich należącymi – domy, samochody itp. Zdarzały się również portrety w pozycji siedzącej w czasie wielkich imprez, wystawnych uczt, które były suto zakrapiane alkoholem. Celem stawiania takich nagrobków było wyróżnienie własnej osoby nawet po śmierci. Tego typu nagrobki najczęściej znajdują się w jednej części cmentarza, przeznaczonej dla osób uprzywilejowanych. Gangsterzy chowani byli w ten sposób w latach 90. W późniejszych latach można zauważyć zainteresowanie takimi nagrobkami pośród głów ważnych armeńskich i romskich rodzin.
Grobowce likilijskie w Kaunos
Niewielka wioska na wschodzie Turcji. Znajdziemy tam bardzo nietypowe starożytne grobowce. Zostały one wkomponowane w urwiste skały. Postały najprawdopodobniej w IV-VI w. p.n.e. Ówcześni mieszkańcy tych okolic najprawdopodobniej zamieszkiwali skromne drewniane domy, jednak swoje pośmiertne lokum przygotowywali ze znacznie trwalszych materiałów. Do dziś zagadką pozostaje sposób w jaki zostały zbudowane te niecodzienne grobowce. Wydają się być niemal niezwykłymi tarasami wykutymi w kamiennych zboczach. Najbardziej prawdopodobna teoria mówi, że robotnik był spuszczany z góry w koszu, zaopatrzony w narzędzia niezbędne do pracy oraz w prowiant na cały dzień i w ten sposób stopniowo wykuwał te monumentalne pierwotne groby. Wiele grobowców zostało splądrowanych na przełomie wieków, jednak swoją niezwykłą formę zachowały po dzień dzisiejszy i mamy możliwość podziwiania tego niezwykłego dzieła ludzkich rąk.
Na całym świecie znajdziemy wiele przykładów najróżniejszych nagrobków. Niektóre zostały stworzone jako monumentalne budowle, inne stanowią jedynie miejsce pamięci o zmarłym dla najbliższej rodziny. Niektóre dają nam możliwość zgłębiania historii świata inne jedynie mówią coś o jednym człowieku. Pewne jest jednak, że pokazują rzemieślniczy kunszt rozwijany na przełomie wieków i niezwykłe możliwości zwykłych ludzi. Dlatego w czasie swoich turystycznych wojaży warto zwrócić również na nagrobki dookoła świata.