W ubiegłym roku zmarło 403,5 tys. Polaków. Po wojnie nieco więcej osób odeszło z tego świata tylko w 1991 r. To obniży statystyczną długość życia rodaków, ale też… zwiększy ich emerytury.
Tak dużą liczbę zgonów jak tę odnotowaną w 2017 r. Główny Urząd Statystyczny przewidywał w swojej prognozie dopiero w 2029 r.
Liczba zmarłych zwiększyła się w ubiegłym roku o prawie 4 proc. – Za 1-2 proc. wzrostu odpowiada starzenie się społeczeństwa – tłumaczy prof. Piotr Szukalski z Uniwersytetu Łódzkiego. W wiek ponad 70 lat wchodzą liczne roczniki z powojennego wyżu demograficznego. Dlaczego przypadków śmierci było więcej, niż wynikałoby ze zmiany struktury demograficznej?
– Na razie to zagadka. GUS podaje przyczyny umieralności z ponad rocznym opóźnieniem. Można tylko podejrzewać, że wzrosła liczba zgonów z powodu chorób układu krążenia lub chorób nowotworowych albo na przykład zatruć i urazów. Co mogło być związane ze splotem różnych czynników, m.in. z nagłymi zmianami temperatury i ciśnienia atmosferycznego oraz z zanieczyszczeniami powietrza – twierdzi prof. Bogdan Wojtyniak z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH.
Mogła też wzrosnąć liczba zgonów z powodu powikłań związanych z grypą. – Nie ma jednak rzetelnych danych na ten temat – zauważa prof. Lidia Brydak, kierownik Krajowego Ośrodka do spraw Grypy. Bo, jak wyjaśnia, jeżeli ktoś miał na przykład powikłania kardiologiczne po grypie i umarł, to w karcie zgonu jako powód wskazano niewydolność krążenia.
– Można szacować, że z powodu dość dużego wzrostu liczby zgonów ubiegłoroczna statystyczna długość życia mężczyzn i kobiet skróciła się o 1-2 miesiące – uważa prof. Szukalski.
Dokładne dane na ten temat GUS opublikuje pod koniec marca. Gdyby faktycznie doszło do spadku długości życia, byłby to dopiero czwarty taki przypadek od początku transformacji (poprzednio zdarzało się to w 1991, 1999 i 2015 r.). Obecnie przeciętne życie mężczyzny jest o ponad 7 lat dłuższe niż na początku lat 90., a kobiety o ponad 6 lat.
Spadek statystycznej długości życia Polaków jest korzystny dla osób wybierających się na emeryturę. Ci, którzy będą na nią przechodzić od 1 kwietnia (po opublikowaniu przez GUS nowych tablic średniego dalszego trwania życia), mogą uzyskać większe świadczenia. Bowiem im mniejsza długość życia, tym wyższa emerytura. Świadczenie wylicza się, dzieląc zebrane przez nas składki przez średni oczekiwany czas do śmierci. Statystyczne skrócenie trwania życia o dwa miesiące podwyższy przeciętną miesięczną emeryturę o ok. 20 zł w przypadku mężczyzn i o ok. 5 zł w przypadku kobiet – wynika z szacunków DGP.
Janusz Kowalski