Ekshumacja zwłok bywa kontrowersyjna. Zdarza się, że nie dopuszczamy możliwości jej dokonywania. Uważamy bowiem, że jeśli kogoś pochowaliśmy powinniśmy pozwolić mu spoczywać w pokoju i nie naruszać jego ciała. Jednak ekshumacja jest przeprowadzana obecnie zdecydowanie częściej niż miało to miejsce dawniej.
Pojawia się pytanie czym właściwie jest ekshumacja zwłok? Jest to wydobycie ludzkiego ciała lub jego szczątków z grobu. Przyczyny jej przeprowadzenia mogą być bardzo różne m.in.:
- Badania lekarskiej, które mogą np. prowadzić do potwierdzenia przyczyny zgonu,
- Oględziny sądowe, ich przyczyną może być np. konieczność uzupełnienia materiałów dowodowych w prowadzonych postępowaniach,
- Przeniesienia ciała do innego miejsca pochówku – stosuje się np. w sytuacji gdy rodzina chce aby bliska im osoba spoczywała na cmentarzu mniej oddalonym od ich miejsca zamieszkania, aby mieli możliwość regularnej pielęgnacji grobu (jeśli wydobywane są szczątki to w takiej sytuacji rodzina bardzo często decyduje się na kremację i zmianę zwykłego nagrobka na pochówek na ścianie cmentarza w urnie); przenoszenie zwłok miało również miejsce w momencie gdy odkrywano zbiorowe mogiły i przenoszono ciała do pojedynczych nagrobków na cmentarzach – jeśli było to możliwe imiennych.
Przeprowadzenie ekshumacji dokonywane jest we wczesnych godzinach porannych, aby nie zakłócać spokoju osób odwiedzających cmentarz. Nad całością działań pieczę trzyma odpowiedni inspektor sanitarny. Konieczność stanowi również poinformowanie zarządu cmentarza o planach takich działań w formie pisemnej. Zgodnie z obowiązującym prawem przeprowadzenie ekshumacji może mieć miejsce w okresie 16 października – 15 kwietnia. Jeśli istnieją podstawy do wykonania procedury w innym okresie konieczna jest zgoda inspektora sanitarnego i bezwzględne przestrzeganie narzuconych przez niego zasad ostrożności.
